یادداشت | والدین "سر راهی" نیستند
به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، ماه مبارک رمضان بهار قرآن است. چون در این ماه توجه به قرائت و تفسیر قرآن بیشتر می شود. امّا می توان ماه مبارک را بهار عبادت نیز نامید. چون به طور کلی اهتمام مردم،خصوصا مومنین نسبت به عبادت بیشتر می شود.
امّا از آنجایی که بر اساس روایات ما حتی نگاه کردن به صورت پدر و مادر که عبادت است،(1) جا دارد در برنامه عبادی ماه مبارک اهتمام ویژه ای نیز نسبت به توجه و احترام به پدر و مادر داشته باشیم.
به خصوص اینکه پیامبر اسلام(صل الله علیه وآله) در خطبه شعبانیه و توصیه در مورد اعمال ماه مبارک رمضان فرمودند: "وَ وَقِّرُوا كِبَارَكُمْ"؛ بزرگان خود را احترام كنيد.(2)
مسلما در بین بزرگانی که احترام آنها در ماه مبار رمضان، سفارش شده است، پدر و مادر از اولویت برخوردار هستند.
احترام به والدین سنت الهی
احترام و توجه به پدر ومادر یکی از سنت های الهی است که در طول زندگی ما و عاقبت بخیر شدن یا وعاقبت به شر شدن آن، تاثیر مستقیم دارد.
در تجربه های فراوان ثابت شده است که اگر فرزندی این سنت را رعایت کند و جایگاه مقدس پدر و مادر را حفظ کند، تاثیرات مثبت فراوانی در زندگی او خواهد گذاشت و عکس؛ اگر نسبت به آن کم توجهی یا بی توجهی کند، با مشکلات بزرگی روبه رو خواهد شد.
جایگاه مقدسی که در قرآن بعد از يكى از اساسى ترين تعليمات انسانى انبياء؛ یعنی اصل توحيد،به آن اشاره شده است: "وَ قَضى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً"؛ پروردگارت فرمان داده كه تنها او را بپرستيد و نسبت به پدر و مادر نيكى كنيد(3)
اشاره به جایگاه پدر و مادر بعد از فرمان به توحید به روشنی بیان گر اهمیت و تقدس آن است.
هزار نکته باریک تر زمو اینجاست
با مراجعه به تفسیر آیه فوق به نکات جالب و دقیقی در رابطه با کیفیت احترام به پدر و مادر، برخورد می کنیم، که همگی بیانگر تاکید نسبت به این موضوع هستند.
از جمله اینکه
1ـ مطلق بودن کلمه" احسان"هر گونه نيكى را در برمى گيرد؛ هر نوع نیکی و احترامی که از فرزند بر می آید.
2ـ کلمه"بالوالدین"یعنی بین پدر و مادر فرقی در احترام کردن نیست و باید به هر دوی آنها احترام گذاشت. همچین مطلق بودن آن یعنی؛ حتی اگر فقیر هم نباشند باز هم باید مورد احسان فرزندان قرار بگیرند.
3ـ حرف"باء"در"بالوالدین"برای مباشرت است. یعنی؛ احسان و نیکی فرزند به پدر و مارد باید مستقیما باشد،نه با واسطه.
مثلا اینگونه نباشد که از منزل خود با فروشگاه سر خیابان منزل پدری، و سفارش یک گونی برنج بدهد تا به منزل پدر بفرستند؛ بلکه خودش این کار را انجام دهد.
کودکی ات را فراموش نکن!
بسیار پیش می آید، پدر و مادر بعد از اینکه سنی از آنها گذشته، در رفع نیاز های اولیه خود، مخصوصا رعایت بهداشت فردی، دچار مشکل می شوند.
و چنانچه در تفسیر نمونه ذیل آیه آمده است؛ «اینجا آزمایش بزرگ فرزندان شروع می شود؛آيا وجود چنين پدر و مادرى را مايه رحمت مى دانند، و يا بلا و مصيبت و عذاب؟ آيا صبر و حوصله كافى براى نگهدارى احترام آميز از چنين پدر و مادرى را دارند و يا هر زمان با نيش زبان، با كلمات سبك و اهانت آميز و حتى گاه با تقاضاى مرگ او از خدا قلبش را مى فشارند و آزار مى دهند؟»
متاسفانه بسیاری از فرزندان در این مرحله، به جای احترام و حفظ شأن و منزلت والدین به آنها پرخاشگری کرده و با تندی برخورد می کنند.
امّا خدای متعال در قرآن در ادامه آیه فوق با اشاره به این مرحله از زندگی پدر و مادر، نکته مهمی را یادآوری کرده و می فرماید: "هر گاه يكى از آن دو، يا هر دوی آنها، نزد تو به سن پيرى و شكستگى برسند، از هر گونه محبت در مورد آنها دريغ مدار، و كمترين اهانتى به آنان مكن،(حتى سبكترين تعبير نامؤدبانه يعنى) " اف" به آنها مگو و بر سر آنها فرياد مزن، بلكه با گفتار سنجيده و لطيف و بزرگوارانه با آنها سخن بگو"(4) و بالهاى تواضع خود را در برابرشان از محبت و لطف فرود آر و بگو بار پروردگارا! آنها را مشمول رحمت خويش قرار ده همانگونه كه در كودكى مرا تربيت كرده اند"(5)
پس انسان نباید فراموش کند؛ بسیار بیش از زحمتی که پدر و مادر پیر او دارند، در دوران کودکی به آنها زحمت داده است و امروز هر آنچه برای آنها انجام دهد در مقابل آنچه برای او انجام داده اند ناچیز است.
انتقادی بجا
گاهی برخی از فرزندان گله می کنند که؛ کاش حداقل نصف این اندازه ای که به فرزندان سفارش والدین می شود، به والدین نیز سفارش فرزندان شود! چون برخی از والدین حقوق فرزندان را رعایت نمی کنند.
این اعتراضی بحقّ و بجاست و باید مورد برسی قرار گرفته و حقوق فرزندان را نیز تبیین کنیم./۸۴۱/ی۷۰۴/س
سید میلاد حسینی
پی نوشت:
(1)رسول خدا(صلی الله علیه و آله)می فرماید:"نَظَرُ الْوَلَدِ إِلَى وَالِدَیْهِ حُبّاً لَهُمَا عِبَادَة"؛نگاه كردن فرزند از روى مهر و محبّت به پدر و مادر، عبادت محسوب مىشود.(تحف العقول،ص44؛کشف الغُمّه،ص243؛بحارالأنوار،ج72،ص80)
(2)فرازی از خطبه شعبانیه
(3)سوره إسراء/آیه23
(4)همان
(5)سوره إسراء/آیه24